Doğal Gaz Satışı
Temiz, verimli ve ucuz enerji kaynağı olan doğal gaz kullanımı 1987 yılında başlayan ithalat faaliyetleri ile ülkemizde yaygınlaşmıştır. Başlangıçta BOTAŞ tarafından yürütülen ithalat, satış ve taşıma faaliyetleri 2 Mayıs 2001 tarih ve 24390 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Doğal Gaz Piyasası Kanunu ile liberalleşme sürecine girmiştir.
Dağıtım kanalında özelleştirme hızla ilerlemiş ayrıca özel sektör eliyle yeni dağıtım bölgeleri oluşturularak ülke nüfusumuzun büyük çoğunluğuna gaz ulaştırılmıştır. Doğal Gaz ithalatının özelleştirilmesine ilişkin ilk adım 2005 yılı sonlarında yapılan ithalat kontratı devri ihalesiyle atılmıştır. İhale sonucunda Batı koridorundan 4 milyar metreküplük ithalat kontratı özel sektör şirketleri tarafından devralınmıştır.
2009 yılında etkin olarak piyasaya giren özel sektör ithalatçıları ile birlike, özel toptan satış şirketleri de piyasada faaliyete başlamış ve 2012 yılında Botaş ile birlikte 20’yi aşkın oyuncu doğal gaz toptan satış piyasasında yer almıştır. 2013 yılında başlamak üzere özel sektör tarafından yenilenen 6 milyar metreküplük kontratlar ile birlikte özel sektörün ülke ithalatındaki payı yüzde 20’nin üzerine çıkmıştır.
Ayrıca 2009 yılında ilk özel LNG (Sıvılaştırılmış Doğal Gaz) ithalatçısı piyasada faaliyet göstermeye başlamış, LNG terminalleri 2010 yılında yürülüğe giren KUE (Kullanım Usul ve Esasları) ile üçüncü parti erişimine açılmıştır.
Mevsimsel ve günlük tüketim dengelemesinde önemli role sahip LNG terminallerinin yanında, Silivri, İstanbul’da bulundan TPAO tarafından işletilen Yer Altı Gaz Depolama Tesisi de 2012 yılında yürürlüğe giren KUE ile üçüncü taraf erişimine açılmıştır.
Doğal gaz sektörü, kar marjlarındakı makasın çok düşük olması sebebi ile alternatif tedarikçi seçimine uygun hale gelememiştir. Son yapılan taşıma hatları anlaşmaları ile önümüzdeki yıllarda sektörün rekabete açık hale gelmesi, tedarikçi değişiminin daha rahat şartlarda yapılabilmesi beklenmektdir.
Doğal Gazda Serbest Tüketici
1- Serbest tüketici uygulamasının amacı ve tüketiciye faydası nedir?
Serbest tüketici uygulaması ile doğal gaz piyasasında her tüketicinin tedarikçisini seçme ve doğal gaz enerjisini istediği tedarikçiden satın alma hakkına sahip olması amaçlanmaktadır. Böylece doğal gaz piyasasında oluşan rekabet sonucunda tüketiciye sunulan fiyat ve hizmet seçenekleri artacak, tüketici doğal gaz piyasasında daha aktif role kavuşacak ve kaliteli, güvenilir, sürekli ve çevreyle uyumlu doğal gaz enerjisini daha ucuz fiyattan satın alabilecektir.
2- Serbest tüketici limitini geçip geçmediğimi nasıl öğrenebilirim?
Serbest tüketici limitini geçerek serbest tüketici statüsüne kavuşup kavuşmadığınızı bölgenizdeki doğal gaz dağıtım şirketine başvurarak öğrenebilirsiniz.
3- Mevcut sözleşmemi nasıl sonlandırabilirim ve yeni bir tedarikçiye nasıl geçebilirim?
Sözleşmelerin sonlandırılması için mevcut tedarikçiyle olan anlaşmadaki fesih hükümleri geçerlidir. Uygun fesih bildirimi ile birlikte imzalanan yeni sözleşme yeni tedarikçinin işlemleri yürütmesi ile gerçekleşir.
4- Serbest tüketici olarak tedarikçi değiştirebilmek için doğal gaz sayacının farklı bir özellik taşıması gerekir mi?
Tedarikçiden doğal gaz satın almak isteyen serbest tüketicilerin, dağıtım şirketine yazılı başvuruda bulunarak mevcut sayaçları ile ilgili teknik bilgi alması ve dağıtım şirketinin talebi halinde, dağıtım şirketinin belirlediği usul ve esaslar çerçevesinde bedeli serbest tüketicilere ait olmak üzere, sayaçlarını dağıtım şirketine anlık bilgi akışı sağlayacak şekilde, dağıtım şirketinin istediği uzaktan okuma sistemine uygun hale getirmesi gerekmektedir.
5- Tedarikçimi değiştirmek için bir önceki tedarikçime olan yükümlülüklerimi yerine getirmeli miyim?
Tedarikçisini değiştirmek isteyen serbest tüketici yeni doğal gaz alım-satım sözleşmesi imzalamadan önce, bir önceki tedarikçisine veya doğal gazı dağıtım şirketinden almış ise, dağıtım şirketine olan yükümlülüklerini yerine getirdiğini yeni tedarikçisine belgelemek zorundadır.
Enerji Piyasasında her sözleşmenin en önemli unsurlarından biri sözleşmede imza altına alınmış olan sözleşmenin feshi ve yeni tedarikçi belirleme sürecini etkileyecek olan müşterilerin yükümlülükleri başlığı altında bulunan tedarikçilerin talepleridir.
